جوتیارانی کەرکوک بردیانەوە

ئەدەبیاتی شۆڕشی نیشتمانیی و نەتەوەیی لە هەموو جیهاندا مەسەلەی جوتیاران و مەسەلەی نەتەوەیی پێکەوە گرێدەدەن. چەپەکان روونتریان دەکردەوە: مەسەلەی نەتەوەیی یانی مەسەلەی جوتیاران. زەویوزار هەم موڵکیەت و ئابووری و وەبەرهێنان وپێگەی کۆمەڵایەتییە و هەمیش بابەتی خاک و نیشتمانە.
بۆنی خاک و کێڵان و بوژاندنەوەی ژیان و گوزەران مانای بۆنی نیشتمان و وڵات و خاوەندارێتیش دەگەیەنێ.
جوتیار و وەرزێر دڵداری لەگەڵ خاک و ئاودێری و ئاوەدانی دەکەن و نیشتمانپەروەرانیش سرود بۆ مەفتەن و وەتەن دەچڕن.
بیر و ئەندێشەی نەتەوەیی ئەم بابەتانە (شەن وکەو )دەکەن و خەباتی رزگاری نیشتمانیش رنێویدێنێت. عەرەب دەڵێ ئەرز عرز و شەرەفە و لەکەرکوکیش کوردەکەی خۆمان هەردوکی تێکەڵ دەکەن: عەرزەکەم ئاو دا و عەرزەکەم نافرۆشم و هتد. جوگرافیای کەرکوک و گەرمیانەکەشی هەم سەرزەمینی کشتوکاڵ و زەراعەتە و هەمیش سەدەی بیستیش فەتوای کردەنی دا کە گوتی سەرزەمینی نەوت و گاز و کانگای سروشتییە.
یانی کەرکوکی ئێمە خاکی نەوت و نەوا و نەتەوەشە. وایە کە خاوەندارێتی چیرۆکی ئەوەلینی شارستانی و جێگیری و نیشتەنییە و لە دێر زەمانەوە ژیار و ژیانی تیایە و واشە کە ئاسۆی ئەمرۆ و دوارۆژیشی پەیوەستە بە مەدەنیەت و مەدینەوە. لە ناخۆشی ونەرێنیدا ئاسمانی دووکەڵ و ئاگری نەوتی دزراو و بەهەدەردراو خەریک بوو خەڵکەکەی لە تەعریب و تەرحیلدا بخنکێنێ و لەخۆشی و فەرحناییدا دەشێ بۆ ئایندە ئاسمانی سافی ئاوەدانی و گەشەکردن بێت.
نەوت و کۆمپانیای کەرکوک گرێدراوی
چینی کرێکار و داستانی گاورباغییە. زەوی و وەرزێری کە نەوتێکی ئەزەلی بەربەیانی مێژووە گرێبەستیان هەمیشەییە لەگەڵ جوتیار و پاڵەو رەنجدەران.
لەبەر ئەوەیە شاری کەرکوک پانتایی تێکۆشانی کرێکار و جوتیاری کوردستان و عیراقیشە.
شاری تێکەڵی کوردو تورکمانە کە دوێنێ لەیەک ریز وەستابوون وەختێ یاسا ئینسافی کردن.
شاری ململانێی نەتەوەیی و چینایەتی و بەرەنگاری پاکتاوی رەگەزی شێوە تەعریب و ئیستیتانی ناوخۆییشە چونکە نەخشە رێی چارەسەری دەردەکانی کارا نەکراوە.
جوتیارانی کەرکوک دوێنێ گێمێکی ململانێی رەوای خاک و خەڵکیان بردەوە.
تیرۆری تازە و تەعریبی ریشەی شۆڤێنیش خاڵێکیان تۆمار کرد .ململانێکە ماویەتی و زۆری لە پێشە ئەوی دەتوانێ ململانێکە بە شێوەی سیاسیی و مەدەنی ئیدارە بدات دەستوور ویاسایە کە دوێنێ کارایی خۆی سەلماندو بژاردەی چارەسەری رەوای سەروەر کرد.
نەخشە رێی دەستووری ماددەی ١٤٠یش شارێی ئاڵتوونییە بۆ رەعیەت :بە جوتیار و مالیکەوە. بەخاوەنی رەسەن و پەیدابووی داگیرکاریشەوە.